Terug naar informatie Kennisfestival

Beschrijving per ronde

Ronde 1 (13.00 - 14.30)

1.1. Je eigen levensverhaal als bron voor mentale veerkracht 

Sessiebegeleiders 
Arjen Barel, directeur Storytelling Centre 
Eline Arisse, geestelijk verzorger

Inhoud
In deze sessie presenteren we de Tree of Life, een krachtige tool die mensen inzicht geeft in de verhalen die hun leven vormgeven en zo bij kan dragen aan mentale veerkracht. We hebben deze tool ingezet in het werken met internationale studenten op de campus in Diemen-Zuid, maar deze methode is veel breder inzetbaar in het werken met jongeren en andere doelgroepen. De sessie staat in het teken van het doen van de oefening, om te ervaren wat er gebeurt als je op een narratieve manier naar je leven kijkt.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je meer inzicht in narratief werk gericht op het vergroten van mentale veerkracht;
- Heb je geoefend met een van de belangrijke tools in dit werk, namelijk de Tree of Life;
- Het je meer inzicht in de principes achter het werken met levensverhalen;
- Kun je het delen van verhalen beter toepassen in je eigen werk.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/studenten-en-jonge-professionals
- www.storytelling-centre.nl

1.2. Geef jouw perspectief op: zinvolle ondersteuning in de pleegzorg 

Sessiebegeleiders
Naomi van Dam - Geestelijk Verzorger Jeugdhulp Friesland 
Esmee Stiksma - Kwaliteitszorg Onderzoeker Adviseur Jeugdhulp Friesland

Inhoud
In deze inspirerende sessie presenteren we de waardevolle resultaten van ons behoeftenonderzoek naar (zorg voor) zingeving onder (pleeg-)ouders, pleegkinderen en pleegzorgprofessionals. We duiken in de belangrijke zingevingsthema’s van en levensvragen die spelen bij de verschillende groepen, en onderzoeken samen hoe we hierop kunnen inspelen. Vervolgens gaan we actief aan de slag met een onderdeel uit de nascholingsmodule die we momenteel ontwikkelen, dit is een module van de volledige training. En misschien levert deze module jou wel nieuwe inzichten op die je verder helpen in jouw rol.
We kijken ernaar uit om met jullie in gesprek te gaan!

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je meer inzicht gekregen in de behoeften rondom (begeleiding bij) zingeving van de verschillende betrokkenen binnen pleegzorg;
- Heb je geoefend met het voeren van een gesprek over zingeving;
- Heb je actief meegedacht over de inhoud en vorm van de nascholingsmodule voor pleegzorgprofessionals;
- Heb je nieuwe inzichten en inspiratie m.b.t. begeleiding bij zingeving in jouw eigen rol.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-jeugdzorg
- kennissynthese Zinvolle ondersteuning in de pleegzorg

1.3 Met spel(l)en op ontdekkingsreis naar zin

Sessiebegeleiders
Hannie Hoefnagels - Zinzaaien en Project 'Zin in Leven'  
Adrienne Schimmel - Talenteer jezelf en ZKM Vereniging
Nelleke de Kruik - Stichting 't PGCJ en project 'Zin in Leven'
Petra Ritzen - Stichting Tijdig, Stillstaan en project 'Zin in Leven'

Inhoud
Tijdens deze workshop gaan we samen, spelend op zoek naar betekenis. Na een gezamenlijke, korte inleiding over de opzet en opbrengsten van ons leernetwerk 'Zin d'r in!', dat aandacht heeft besteed aan de doelgroep van jongeren, gaan we in drie groepen aan de slag met drie spellen: 'Alles op Tafel?-Spelen met Positieve Gezondheid', 'Zelfcoachspel' (Zelf Kennis Methode) en BE Yourself (ontwikkeld door jongeren van het Bernardinuscollege in Heerlen).
Ervaar wat deze spellen voor jongeren kunnen betekenen en ga mee op reis naar zin!  

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Weet je wat de opzet en opbrengsten zijn van het leernetwerk 'Zin d'r in!';
- Doe je ervaring op met een spel dat ruimte geeft aan het zingevende gesprek met jongeren (per spel kunnen maximaal zes mensen deelnemen, de overige deelnemers kunnen het verloop van het spel volgen);
- Beschik je overpraktische voorbeelden en handvatten om zelf met jongeren aan de slag te gaan en heb je ervaren wat de spellen voor jou, de ander en mogelijk voor jongeren, kunnen betekenen.  

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/zin-dr-in

1.4. Vrijwilligers(werk) en zingeving: een perfecte match 

Sessiebegeleiders
Bert Buizert - Ontwikkelaar toerusting op zingeving voor het programma Samen Ouder Worden
Petra van Loon - Programmamanager Samen Ouder Worden en werkzaam bij Vereniging NOV

Inhoud
Deze sessie gaat over het ondersteunen van vrijwilligers bij zingevingsvragen. We onderzoeken hoe je behoeften en belemmeringen herkent, signalen van zingevingsvragen bespreekbaar maakt, empathisch en op maat ondersteuning biedt, en een emotioneel veilige omgeving creëert. Door deze vaardigheden te versterken, kunnen we samen een positieve impact maken op het welzijn van zowel vrijwilligers als de mensen die zij ondersteunen. Laten we deze belangrijke reis samen beginnen en ontdekken hoe we zingeving kunnen bevorderen in ons werk.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je kennis gemaakt met vaardigheden die je helpen om obstakels zoals weerstand, verlegenheid en stressfactoren te identificeren, zodat je beter in staat bent om vrijwilligers te ondersteunen bij zingevingsgesprekken;
- Heb je geoefend met verschillende werkvormen om vrijwilligers te trainen in het herkennen van indirecte signalen;
- Heb je samen met andere deelnemers enkele technieken uitgeprobeerd om deze signalen op een veilige en constructieve manier bespreekbaar te maken;
- Weet je hoe je empathisch en op maat kunt ondersteunen;
- Heb je kennis gemaakt met technieken die je helpen om in te spelen op de persoonlijke stijl van vrijwilligers en hen te begeleiden in het delen van positieve ervaringen;
- Heb je geleerd hoe je emotionele veiligheid en voorspelbaarheid kunt bevorderen; 
- Heb je geleerd hoe je vrijwilligers kunt helpen om momenten van troost en intense interacties aan te gaan, waarbij stabiliteit en empathie centraal staan.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-vrijwilligerswerk
- www.samenouderworden.nl

1.5. Check’s-(Z)in, interprofessioneel samenwerken rondom zingeving 

Sessiebegeleiders
Anne Stael - Projectleider Centrum voor Levensvragen Rotterdam
Corine Baar - Projectleider Brancheproject Zingeving Huisartsen en POH, Huisarts np
Pieter Barnhoorn - Huisarts
Jos Somsen - POH-GGZ
Marieke van Eijkelen - Geestelijk Verzorger met speciale aandacht voor de positie van de patiënt
Daniëlle Vissers

Inhoud
Huisartsen en POH hebben behoefte aan ruimte voor zingeving in de huisartsenpraktijk. Eén van de manieren om dit vorm te geven is binnen een multidisciplinair overleg zoals een PATZ.
In deze workshop gaan we ervaren hoe deze samenwerking rondom zingeving binnen een multidisciplinair overleg verbeterd kan worden. We geven een voorproefje van de vragenlijst Check-(Z)in, die door de Viaa is ontwikkeld. Het is een praktisch, maar ook inhoudelijk stappenplan om te gaan organiseren en borgen dat eerstelijns zorgprofessionals, vrijwilligers en welzijnsprofessionals zinvol gaan samenwerken met als doel aandacht en zorg voor zingeving te waarborgen.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je inzicht in wat de kennissynthese van het brancheproject ‘Huisartsen en praktijkondersteuners’ aan belangrijke leerpunten heeft opgeleverd;
- Heb je zicht op jouw persoonlijke leerbehoefte in het kader van aandacht voor zingeving in de samenwerking met andere disciplines;
- Weet je wat de informatie is die de B-learning Zingeving van de Hogeschool Viaa bevat en hoe je die kunt inzetten

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-huisartsen-praktijkondersteuners
- De kennissynthese van het Brancheproject Huisartsen en Praktijkondersteuners
 

1.6. Blik op zin - zingevende werkvormen, professionele vaardigheden en inzichten 

Sessiebegeleiders
Rinske Boomstra - beleidsadviseur bij Agora
Ghislaine Mulder - Questio Centrum voor Levensvragen
Marjoleine Vosselman - BPSW

Inhoud
In deze workshop delen we de belangrijkste inzichten uit de kennissynthese van het brancheproject sociaal domein. Vervolgens gaan we actief aan de slag met de kaartenset 'Blik op zin' die is ontwikkeld voor het sociaal domein om inspiratie op te doen voor zingevende werkvormen, professionele vaardigheden en inzichten. 

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Weet je wat de belangrijkste aandachtspunten zijn voor het versterken van zingevingsgericht werken in het sociaal domein.
- Heb je op een speelse manier kennis gemaakt met de kaartenset Blik op zin.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-sociaal-domein
- kennissynthese 'Zonder zin geen welzijn'

1.7 Samenwerking tussen geestelijk verzorgers en POH GGZ

Sessiebegeleiders
Suzette van IJssel - geestelijk verzorger
Frederike Boonzaaijer - POH GGZ
Gaby Jacobs, hoogleraar Geestelijke Verzorging, Universiteit voor Humanistiek

Inhoud
In het actieonderzoek SamenZin hebben geestelijk verzorgers en POH GGZ in leergemeenschappen met elkaar verkend wat hun rol is in de zorg voor zingeving en wat zij hierin van elkaar kunnen leren. Dit heeft tot een toolbox geleid om de eigen zorg voor zingeving met clienten te ondersteunen, die zowel door geestelijk verzorgers als door POH GGZ kan worden ingezet. Ook zijn er twee trainingen uit voortgekomen, die door POH GGZ, geestelijk verzorgers, onderzoekers en cliënten gezamenlijk zijn ontwikkeld. Eén training die vanuit CvL's kan worden gegeven over zingeving in de praktijk van de POH GGZ. En een training levenskunst voor jongeren die POH GGZ in samenwerking met een geestelijk verzorger kan geven. In deze workshop kun je ‘proeven’ van deze drie ‘producten’ en zullen we meer informatie geven over een train-the-trainer programma voor geestelijk verzorgers die actief de samenwerking willen opzoeken met de huisartszorg.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- heb je ervaren hoe je in gesprek kunt gaan met iemand buiten het eigen vakgebied of werkterrein over de rol van zingeving
- heb je meer informatie over trainingsmogelijkheden en de toolbox

Zie ook
- https://www.uvh.nl/zorgvoorzingeving
- https://www.zininutrecht.nu/aanbod/eerdere-activiteiten/eerder-aanbod-in-2024/training-levenskunst-voor-jongeren-2024/
- https://www.uvh.nl/uvh-academie/leergangen-en-workshops/leergangen-en-workshops/tweedaagse-cursus-zingeving-in-het-werk-van-de-praktijkondersteuner-huisarts-ggz-poh-ggz
 

Ronde 2 (15.00 - 16.30)

2.1. Zingevingsvragen verkennen met creatieve werkvormen [VOL]

Sessiebegeleiders
Joyce Lamerichs - Hogeschool Windesheim Zwolle
Erna Spijker - Focus Zwolle

Inhoud
Bij vragen over zin- en betekenisgeving is het soms moeilijk om de juiste woorden te vinden. Dat geldt zeker voor vragen die raken aan existentiële onderwerpen of dilemma's rondom bijvoorbeeld hoop versus wanhoop, of zin versus zinloosheid. Mensen die te maken hebben met ontwrichting of psychische problematiek hebben vaak vragen die juist raken aan deze thema's. Soms schiet taal dan tekort maar soms kun je ook een nieuwe taal ontwikkelen om deze onderwerpen bespreekbaar te maken. In deze workshop laten we zien hoe we onderwerpen die raken aan zin- en betekenisgeving op een creatieve manier kunnen verkennen, expliciteren en hoe je er met de ander over in gesprek kunt gaan.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je geoefend met creatieve werkvormen om vragen over zin- en betekenisgeving te verkennen;
- Heb je geoefend met creatieve werkvormen om existentiële vragen over zin- en betekenisgeving te verkennen;
- Weet je welke bijdragen creatieve werkvormen kunnen leveren om vragen op het terrein van zin- en betekenisgeving te verkennen en te expliciteren.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-ggz

2.2. Op reis met welzijnswerk - een routeplanner voor het versterken van samenwerking in de wijk 

Sessiebegeleiders
Gili Yaron - Docent en onderzoeker Hogeschool Windesheim
Franka Bakker - Docent en onderzoeker Hogeschool Windesheim
Nicolette Hijweege - Vrijwilligerscoördinator Centrum voor Ontmoeting in Levensvragen in Nijmegen

Inhoud
Geestelijke verzorging thuis is een relatieve nieuwkomer in de wijk. Geestelijk verzorgers hebben zich dus te verhouden tot partner-professionals in zorg en welzijn. Het proces van wederzijdse kennismaking en positionering kan een hele reis zijn. Hoe onderneem je die reis als geestelijk verzorger? Wat zijn handige wegwijzers, welke bagage heb je nodig? In deze sessie maken we een routeplanner voor de reis, met een focus op de samenwerking met welzijnswerkers. Als eerste stap brengen we onze kennis en ervaringen over welzijnswerk in kaart. Als tweede stap verkennen we routes voor een betere samenwerking met welzijnswerk. Trek je wandelschoenen aan en vergeet je paraplu niet! Deze sessie is specifiek voor geestelijk verzorgers en medewerkers & vrijwilligers van Centra voor Levensvragen

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Ben je als geestelijk verzorger toegerust om je reis in welzijnswerk te starten of te vervolgen, met als inzet: ontdekken wat je elkaar te bieden hebt;
- Je hebt een beter beeld hebt van welzijnswerk in je regio
- Je hebt kennisgemaakt met een aantal handige routes om de samenwerking met welzijnswerkers te versterken.

2.3. Veiligheid en relationeel werken in de thuissituatie 

Sessiebegeleiders 
Thijs Tromp - Bijzonder hoogleraar diaconaat aan de PThU
Naomi van Berkel - Projectleider netwerkontwikkeling bij Netwerk DAK
Dorien Keus - Junioronderzoeker aan de PThU

Inhoud
Relationeel werken, presentie, laagdrempeligheid, welkom voor iedereen: het zijn belangrijke begrippen voor medewerkers van inloophuizen en straatpastores. Ze behoren tot het DNA van de organisaties en zijn voor veel professionals en vrijwilligers in het veld onmisbaar. Toch staat het relationeel werken onder druk. Eén van de redenen hiervan is een toegenomen (gevoel van) onveiligheid. Wanneer relationeel werken onder druk staat, heeft dit gevolgen voor alle onderlinge relaties op de werkplek. In deze workshop delen deelnemers ervaringen van (on)veiligheid op hun werkplek en krijgen zij gereedschappen om hier op een gelaagde manier naar te kunnen kijken en hierop te acteren. De workshop is ontwikkeld op basis van de praktijkkennis van deelnemers aan het leernetwerk ‘Zorg voor zin voor mensen zonder thuis’.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je ervaringen met (on)veiligheid uitgewisseld met andere deelnemers;
- Heb je geleerd om  kwesties rond veiligheid en onveiligheid te ordenen aan de hand van diverse onderscheidingen rond veiligheid. 
- Weet je wat jij en je organisatie nodig hebben om de veiligheid binnen de organisatie in de nabije toekomst te vergroten, zodat relationeel werken tot zijn recht kan komen.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/zorg-voor-zin-zonder-thuis

2.4. Communicatie in de zorg voor migranten 

Sessiebegeleiders
Saida Aoulad Baktit – Geestelijk Verzorger (islamitisch) interculturele zorg/  palliatieve zorg Radboudumc
Wim Smeets 

Inhoud
Het leernetwerk 'zorg voor migranten' heeft aandacht besteed aan de specifieke aandachtspunten van deze zorg, ook in transmurale zin. We hebben drie series van de inmiddels landelijk beproefde training 'luisteren met ruimte' uitgevoerd met een intercultureel karakter. Met experts op gebied van interculturele- en buddyzorg hebben we onderzocht welke kennis, vaardigheden en attituden vrijwilligers dienen te bezitten in de interculturele en transmurale buddyzorg en welke taken zij zouden kunnen vervullen. In de sessie gaan we vooral oefenen met de eigen kleur die zingevingsthema's krijgen in interculturele en interlevensbeschouwelijke communicatie. Daarbij komt ook onze eigen zingeving verrassend in het geding.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Heb je geoefend met zingevingsthema's in interculturele en interlevensbeschouwelijke communicatie;
- Weet je beter hoe transmurale zorg voor migranten georganiseerd kan worden.
- Ken je jezelf weer een beetje beter: hoe je identiteit verrijkt is met elementen uit andere culturen en levensbeschouwingen.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/zingeving-bij-migratieachtergrond
- uitgeverijvanwarven.nl/luisterenmetruimte

2.5. Zorg voor zingeving in de thuiszorg, een verantwoordelijkheid van het hele team?!

Sessiebegeleiders 
Bart Cusveller – Docent en onderzoeker Ethiek en Zingeving Hogeschool Viaa
Anita Zandbergen-ten Ham - Docent en onderzoeker Healthcare Hogeschool Viaa

Inhoud
In de thuiszorg is onderzocht welke taken en rollen professionals elkaar toebedelen in het bieden van zorg voor zingeving. Alle professionals zijn het erover eens dat iedereen zingevingsvragen moet kunnen signaleren. Daarnaast hebben  cliënten verschillende verwachtingen van professionals. Zorg voor zingeving vraagt een team effort, maar niet iedere professional hoeft hetzelfde te kunnen. Om dit proces te ondersteunen, is er een gespreksstarter ontwikkeld die teams helpt om  zorg voor zingeving beter vorm te geven in de thuissituatie. Wil je hier meer over weten en wil je oefenen met de gespreksstarter die het gesprek over de zorg voor zingeving stimuleert? Kom dan naar de workshop!

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Weet je wat cliënten verwachten van zorgprofessionals in het aandacht hebben voor zingeving;
- Weet je welke verschillende taken en rollen er binnen een thuiszorgteam zijn gedefinieerd op het gebied van zorg voor zingeving;
- Ben je bekend met de “gedifferentieerde” competenties op het gebied van zorg voor zingeving;
- Heb je geoefend met de gesprekstarter gericht op teamleren in het bieden van zorg voor zingeving.

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-verzorging-verpleging
- www.viaa.nl/lectoraat-zorg-en-zingeving/zingeving-in-verpleging-en-verzorging-thuis

2.6. Aandacht voor zingeving bij chronische pijn: kansen en uitdagingen voor paramedici

Sessiebegeleider
Lena Wever, onderzoeker Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam

Inhoud
Zingeving zit onlosmakelijk in de ervaring van chronische pijn: mensen worden beperkt in het uitvoeren van betekenisvolle activiteiten, en moeten de pijn plaatsen in hun levensverhaal. Aandacht voor zingeving is nodig om erkenning te geven aan een groep die zich vaak niet gehoord en begrepen voelt. 
Tijdens de workshop vertellen we over de zingevingsbehoeften van deze doelgroep en bespreken we hoe ergo- en fysiotherapeuten hier aandacht aan kunnen geven. Dat is ook interessant voor andere beroepsgroepen die nieuwsgierig zijn naar het integreren van het lichaam en activiteiten bij aandacht voor zingeving, en die werken in een biomedische context die aandacht voor zingeving soms moeilijk maakt.

Leerdoelen
Na deze sessie:
- Weet je wat zingevingsbehoeften zijn van mensen met chronische pijn. Je hebt de inzichten betrokken op je eigen rol als professional.
- Weet je wat kansen en uitdagingen zijn van aandacht voor zingeving in de paramedische zorg en hebt gereflecteerd wat dit betekent voor je eigen beroep(sgroep).

Zie ook
- www.kenniswerkplaatszingeving.nl/brancheproject-fysiotherapie-en-ergotherapie